LED inbouwspots zijn een moderne en energiezuinige manier om je huis te verlichten. Ze zorgen voor een strakke uitstraling en geven een mooie, gelijkmatige verlichting. Wanneer je je LED inbouwspots wilt bedienen van meerdere plekken, is het verstandig om een hotelschakeling te installeren. In deze uitgebreide handleiding leg ik stap voor stap uit hoe je dit veilig en correct doet.
Wat is een hotelschakeling?
Een hotelschakeling is een elektrische schakeling waarmee je een lichtpunt vanaf twee verschillende schakelaars kunt bedienen. Dit is ideaal als je bijvoorbeeld aan het begin en einde van een gang of trap een schakelaar wilt hebben om dezelfde LED inbouwspots te bedienen.
Voor een hotelschakeling gebruik je:
- Twee wisselschakelaars (geen gewone enkelpolige schakelaars)
- Drie elektrische draden tussen de schakelaars: twee schakeldraden en een fasedraad
Hieronder leg ik stap voor stap uit hoe je een hotelschakeling toepast bij LED inbouwspots.
Benodigdheden voor de installatie
Voordat je begint met de installatie van je LED inbouwspots, is het handig om alle materialen en gereedschappen klaar te leggen.
Wat heb je nodig?
- LED inbouwspots (230V of 12V, afhankelijk van je keuze)
- LED driver (alleen bij 12V spots)
- Twee wisselschakelaars
- Elektriciteitskabels (VD-draad):
- Bruin (fase)
- Blauw (nul)
- Zwart (schakeldraad, minimaal twee)
- Lasdoos en lasklemmen voor veilige verbindingen
- Boormachine met gatenzaag (diameter afhankelijk van de spots, meestal 60-90 mm)
- Spanningszoeker om te controleren of er spanning op de draden staat
- Striptang en schroevendraaier
Stap 1: Stroom uitschakelen
Het allerbelangrijkste bij werken met elektriciteit is veiligheid. Voordat je begint:
Schakel de stroom uit in de meterkast door de juiste groep uit te zetten.Controleer hierna met een spanningszoeker of er geen stroom meer op de draden staat.Nooit werken met spanning op de bedrading, dit is levensgevaarlijk.
Stap 2: Gaten boren voor de LED inbouwspots
Bepaal waar de inbouwspots komen en markeer de plekken.Gebruik hierna een gatenzaag om de gaten in het plafond te boren. Als laatste is het verstandig te controleren of er voldoende ruimte is om de driver en bedrading weg te werken.
Stap 3: Bekabeling voorbereiden
Voor een hotelschakeling gebruik je twee wisselschakelaars en drie draden tussen de schakelaars:
- Bruine draad (fase) van de stroomtoevoer naar de eerste schakelaar (aansluiting L).
- Twee zwarte schakeldraden tussen de eerste en tweede schakelaar (aansluitingen P1 en P2).
- Bruine draad van de tweede schakelaar naar de LED spots.
- Blauwe draad (nul) direct vanaf de stroombron naar de LED spots.
Gebruik een lasdoos en lasklemmen om de draden veilig te verbinden.
Stap 4: Hotelschakeling aansluiten op de LED inbouwspots
Nu je de draden hebt getrokken, kun je de schakelaars en LED inbouwspots aansluiten.
De eerste wisselschakelaar aansluiten
- Sluit de bruine draad (fase) aan op de L-aansluiting van de eerste wisselschakelaar. Verbind hierna de twee zwarte schakeldraden met de P1- en P2-aansluitingen van de eerste schakelaar.
De tweede wisselschakelaar aansluiten
- Sluit de twee zwarte schakeldraden aan op de P1- en P2-aansluitingen van de tweede wisselschakelaar. Verbind hierna de bruine draad van de L-aansluiting met de LED inbouwspots.
De LED spots aansluiten
Afhankelijk van of je 230V of 12V spots gebruikt, sluit je deze als volgt aan:
LED inbouwspots op 230V :
- Verbind de bruine draad van de tweede wisselschakelaar met de L-aansluiting van de spots. Sluit de blauwe draad (nul) direct aan op de LED spots en trek deze door naar de centraaldoos.
LED inbouwspots op 12V (met driver)
- Sluit de bruine draad van de tweede schakelaar aan op de ingang van de LED driver.Verbind hierna de blauwe draad (nul) met de driver en LED spots. Vanaf de uitgang van de driver gaan de draden naar de LED spots (let op de + en – aansluiting).
Stap 5: LED spots inbouwen in het plafond
Nu de bedrading en schakelaars zijn aangesloten, kun je de spots in het plafond plaatsen:
- Knijp hierbij de klemveren van de spots samen en steek ze in het geboorde gat. Laat de veren los, zodat de spots stevig vastzitten.Controleer als laatste of de spots goed en recht in het plafond zitten.
Stap 6: Stroom inschakelen en testen
Schakel de stroom weer in en test of de hotelschakeling correct werkt:
- Druk op de eerste schakelaar: de LED spots moeten aan gaan.
- Druk op de tweede schakelaar: de LED spots moeten uit gaan.
- Test of je de verlichting ook weer aan kunt zetten met de andere schakelaar.
Als de schakeling niet goed werkt, controleer dan:
- Of de schakeldraden correct verbonden zijn tussen de schakelaars.
- Of de fase en nuldraad goed zijn aangesloten op de LED spots.
- Of je een geschikte LED-dimmer gebruikt als je de verlichting wilt dimmen.